Inhoud

Scoliose kan op elke leeftijd beginnen, het ontwikkelt zich meestal bij adolescenten in de leeftijd tussen 10 en 15. Meisjes worden vaker getroffen dan jongens. Omdat scoliose erfelijk kan zijn, moeten kinderen van wie de ouders of familie leden een scoliose geschiedenis hebben overtuigd worden om zich te laten evalueren door een getrainde professional.

Wat is scoliose?

Doordat we op 2 benen lopen, moet het menselijk zenuwstelsel er voortdurend voor zorgen door middel van reflexen en posturele controle dat onze rug in een rechte lijn blijft. Af en toe ontstaat er een laterale (zijwaartse) kromming. Als de kromming groter is dan 10 graden, wordt het scoliose genoemd. Bochten minder dan 10 graden zijn vaak posturele veranderingen. Scoliose kan ook gepaard gaan met lordose (abnormale kromming naar de voorkant) of kyphose (abnormale kromming naar de achterkant). In de meeste gevallen gaan de wervels ook rouleren.
In meer dan 85% van de gevallen is de oorzaak van krommingen onbekend (structurele scoliose); deze aandoening noemen we een idiopathische scoliose.
Andere oorzaken zijn: foutieve vorming van de wervelkolom vanaf de geboorte, afwijkingen van het centrale zenuwstelsel, spierziektes (muscular dystrophy), genetische ziektes (marfan's of downsyndromen), trauma, neurologische ziektes en tumoren.
Functionele scoliose wordt vaak veroorzaakt door een postureel probleem, spierspasmen of beenlengte verschil, dit kan vaak worden verholpen.
Structurele scoliose wordt niet verminderd door houdingsveranderingen. Beide typen scoliose kunnen idiopathische of een onderliggende oorzaak hebben.

Wat zijn de symptomen van scoliose?

Scoliose kan een aanzienlijke invloed hebben op de kwaliteit van leven door het beperken van activiteit, pijn, vermindering van long- en hartfuncties. Een minderwaardig gevoel en andere psychische problemen maken de situatie moeilijker. Omdat scoliose het meest voorkomt tijdens de adolescentie, worden tieners met extreme spinale afwijkingen vaak gepest door hun leeftijdsgenoten.
Gelukkig hebben 4 van de 5 mensen met scoliose een kromming van minder dan 20 graden, die meestal niet aantoonbaar is voor het ongeoefende oog. Deze kleine bochten zijn meestal geen reden tot grote zorg, mits er geen indicatie van verdere progressie bestaat. Bij opgroeiende kinderen en adolescenten, kunnen echter milde krommingen behoorlijk verslechteren met 10 graden of meer in een paar maanden. Daarom is frequente controle nodig voor deze leeftijdsgroep.

Hoe wordt scoliose geëvalueerd?

Evaluatie begint met een grondige anamnese en lichamelijk onderzoek, waaronder orthostatische analyse. Als een kromming wordt ontdekt, is er een meer grondige evaluatie nodig. Dan moet men een onderzoek gaan doen naar aangeboren afwijkingen, trauma en andere factoren die structurele curves kunnen veroorzaken.
Patiënten met aanzienlijke spinale krommingen moeten vaak een röntgenevaluatie van de wervelkolom laten doen. Hierbij wordt de plaats en de omvang van de scoliose bepaald, samen met een onderliggende oorzaak die niet ontdekt werd bij lichamelijk onderzoek, andere geassociëerde krommingen en de gezondheid van andere orgaansystemen die beïnvloed kunnen worden door de scoliose.
Ook kan een röntgenfoto van de pols genomen worden. Deze helpt de skeletleeftijd van de persoon te bepalen en om te zien of het overeenkomt met de geaccepteerde norm.
De arts heeft dan een beter beeld van de kans op progressie van de scoliose. Afhankelijk van de ernst van de scoliose, zullen de röntgenfoto's opnieuw gemaakt moeten worden om de 3-4 maanden of misschien slechts om de paar jaar.

Is scoliose altijd progressief?

Over het algemeen niet. De overgrote meerderheid van scoliose blijft beperkt, niet progressief en vereist weinig behandeling of ingrijpen.
Bij bepaalde groep patiënten is scoliose echter vaak progressief. Deze groep is samengesteld uit jonge meisjes die een scoliose van 25 graden of meer hebben, maar die nog niet hun eerste menstruatie hebben gehad. Meisjes groeien over het algemeen vrij snel tijdens de 12 maanden vóór hun eerste periode en als ze scoliose hebben, zal dat de krommingen snel bevorderen. Bij meisjes die hun eerste periode al hebben gehad, is het tempo van de groei trager, zo ook de progressie van hun scoliose.

Wat is de behandeling voor scoliose?

Er zijn over het algemeen drie behandelmethoden voor scoliose:

Zorgvuldige observatie is de meest voorkomende "behandeling", in geval van milde scoliose is er bijna geen vooruitgang en dit veroorzaakt weinig tot geen lichamelijke problemen. Correctie harnassen worden doorgaans gebruikt voor kinderen die nog geen volgroeide wervelkolom hebben en die bochten tussen de 25 en 45 graden hebben.
Chirurgie wordt meestal gebruikt in de enkele gevallen waarin de bochten groter dan 45 graden en progressief, en / of wanneer de scoliose de functie van het hart, longen of andere vitale organen beïnvloedt.
Therapeutische oefening en elektrische spierstimulatie zijn ook aanbevolen in de behandeling van scoliose. Geen van deze therapieën heeft aangetoond consistent scoliose te verminderen of de krommingen te voorkomen. Patiënten met pijn in de rug samen met scoliose, kunnen wel veel baat hebben bij chiropractische correctie en oefening.

De meeste mensen met scoliose leiden een normaal, gelukkig en productief leven. Lichamelijke activiteit waaronder oefening wordt meestal goed verdragen en moet in de meeste gevallen worden aangemoedigd.