De aandoening werd voor het eerst beschreven in de medische literatuur in 1888 door de Amerikaanse neuroloog Frances Xavier Dercum. De aandoening is eerder een syndroom dan een ziekte en wordt meestal adiposis dolorisa genoemd.
Men spreekt van de ziekte van Dercum wanneer iemand last heeft van veel en erg pijnlijke goedaardige vetgezwellen. Een ander woord voor deze vetgezwellen is lipomen. Lipomen hebben de vorm van ronde, soms gevoelige, bultjes onder de huid die in grootte variëren tussen de 2 cm en 10 cm (al zijn er ook grotere lipomen dan 10 cm).
Lipomen kunnen overal op of in het lichaam voorkomen waar (overvloedige) vetcellen zitten. Ze worden gezien op de bovenarmen, de binnenkant van de dijen en knieën, de buitenkant van de dijen, de buik en het zitvlak. De zeldzame aandoening lijkt een grote invloed te hebben op de kwaliteit van leven van de patiënt.
In Nederland zijn er slechts een tiental patiënten met deze aandoening.
De ziekte van Dercum heeft een relatie met overgewicht, ook lijkt er een erfelijke aanleg te zijn. Daarnaast wordt er uitgegaan van een auto-immune component. De precieze oorzaak is echter onbekend.
Symptomen treden gewoonlijk op rond het 30ste levensjaar, soms nadat iemand snel in gewicht is toegenomen.
De pijn kan zeer intens zijn en kan worden omschreven als stekend of brandend. De pijn is chronisch en progressief, maar varieert veelal in cycli. De lipomen variëren in grootte en kunnen overal op of in het lichaam voorkomen waar vetcellen zitten.
Andere veel voorkomende symptomen
De ziekte is moeilijk te behandelen. Veelal wordt het advies gegeven om af te vallen en de pijnlijke lipomen te verwijderen. Dit kan middels chirurgisch ingrijpen of door middel van liposuctie. In 50% van de gevallen komen de zwellingen weer terug.
Pijn werkt meestal niet op de gangbare pijnstillers. Er wordt een goede reactie op Lidocaine beschreven.
Soms worden de volgende medicijnen voorgeschreven