Een steenpuist of furunkel is een ontstoken haarzakje in de huid en is een acute, necrotiserende vorm van een folliculitis (een ontsteking van het bovenste deel van het haarzakje). De ontsteking ontstaat door een infectie met stafylokokken en is besmettelijk bij openbreken.
De bacterie komt bij veel mensen echter op de huid voor zonder dat ze er last van hebben, vooral in de neus en in het kruis. Steenpuisten ontstaan vooral in de nek, het gezicht en op borst en billen. Wrijving van de huid langs kleding en vochtigheid zijn bevorderende factoren. Steenpuisten danken hun naam aan het feit dat de ontstoken plek erg hard kan worden.
Een steenpuist is te herkennen aan een rode, harde en pijnlijke plek in de huid. Vaak is dit in de oksels, tussen de billen of liezen. Na een paar dagen rijpt de steenpuist en ontstaat een zwarte, harde plek die uiteindelijk openbarst. Hieruit komt een necrotische prop, gevolgd door etter, een geelwitte soms wat bloederige dikke vloeistof, die naast dode witte bloedcellen ook de veroorzakende bacteriën bevat.
Steenpuisten genezen doorgaans zonder speciale behandeling. Behandeling met trekzalf zoals die vroeger veel toegepast werd, wordt tegenwoordig niet veel meer gepropageerd. Bij algemeen ziekzijn zal veelal met orale antibiotica behandeld worden. Om herinfectie van naastliggende haarzakjes bij openbreken van de steenpuist te voorkomen is het zaak steenpuisten voorzichtig te behandelen:
Als u een steenpuist in het gezicht heeft, of als er meerdere steenpuisten dicht bij elkaar ontstaan (dit wordt een negenoog genoemd), is het raadzaam een arts te bezoeken. Dit in verband met de grotere kans op verspreiding van de bacteriën in de bloedbaan. Als u zich erg ziek voelt door een steenpuist of als steenpuisten regelmatig terugkeren is het verstandig een arts te raadplegen.