Schizofrenie is een ernstige en complexe psychiatrische ziekte, die gepaard gaat met psychoses. Bij deze hersenaandoening verliest iemand het contact met de werkelijkheid.
Bij de oorzaak van schizofrenie speelt erfelijkheid een rol, maar genetische aanleg alleen is niet de enige factor. Het gaat ook om belastende omstandigheden (stressvolle situaties) waarin iemand dusdanig kwetsbaar is dat een psychose de kans krijgt. Schizofrenie openbaart zich vaak rond de puberteit, een tijd van grote persoonlijke veranderingen.
De meest kenmerkende verschijnselen zijn wanen, hallucinaties, het wegvallen van de samenhang in spreken en denken, onlogische gedragingen en een gebrek aan emoties en motivatie. Minstens twee van deze symptomen moeten gedurende minimaal een maand optreden.
Psychose
De verschijningsvormen kunnen zeer verschillend zijn. Wanneer die verschijnselen in een periode samenkomen, spreken we van een psychose. Steeds terugkerende psychoses verdelen het leven van schizofreniepatiënten vaak in 'goede en slechte periodes'.
De oorzaak is altijd onderwerp geweest van vele speculaties. Genetische factoren, de jeugdomgeving, neurobiologische en psychologische factoren en sociale processen lijken de belangrijkste veroorzakers te zijn. Sommige medicijnen of drugs kunnen de symptomen ook veroorzaken of verergeren. Actueel onderzoek richt zich vooral op de rol van neurologische processen, hoewel er nog geen precieze biologische oorzaak is gevonden. De vele mogelijke combinaties van symptomen hebben ertoe geleid dat men zich afvraagt of de diagnose betrekking heeft op één stoornis of een aantal afzonderlijke syndromen.
De behandeling vindt plaats in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). Medicijnen, de zogenaamde antipsychotica, bestrijden effectief de symptomen maar bieden geen genezing. Helaas is het blijven slikken van medicijnen niet voor iedere schizofreniepatiënt goed vol te houden, onder andere vanwege de bijwerkingen. Wanneer patiënten de voortekenen van een psychose bij zichzelf leren herkennen, kunnen ze tijdig hulp zoeken. Daarom hoort goede voorlichting bij de behandeling.
Tips voor mensen met schizofrenie: