Een hersenvliesgezwel wordt ook wel meningeoom of ruggenmergvliesgezwel genoemd. Het is een soort hersentumor die ontstaat uit het hersenvlies en kan overal voorkomen waar zich hersenvlies bevindt. Dat betekent: rond het hele centrale zenuwstelsel, inclusief ruggenmerg en tussen de hersendelen. Hier vormt het hersenvlies een tussenschot. Het is een goedaardige tumor, die slechts heel zelden kwaadaardig kan ontaarden.
Een hersenvliestumor ontstaat door ongeremde groei van cellen wat leidt tot een gezwel. Mensen met neurofibromatose hebben een grotere kans op het ontwikkelen van hersenvliestumoren en bij hen zijn ze vaker kwaadaardig. Daarnaast hebben vrouwen meer kans op een gezwel in het hersenvlies dan mannen en komt het vaker voor op oudere leeftijd.
De verschijnselen kunnen algemeen zijn of specifiek zijn. Algemene verschijnselen berusten op verhoging van de druk in het hoofd, zoals hoofdpijn, eventueel met misselijkheid en braken. Specifieke verschijnselen zijn afhankelijk van de plaats van de tumor. Voorbeelden hiervan zijn:
Wanneer de tumor zich in het achterhoofd bevindt, kan een stoornis optreden van de circulatie van het hersenvocht. Het gevolg daarvan is een waterhoofd of hydrocefalie. Wanneer een meningeoom in het wervelkanaal groeit, ontstaan verschijnselen van druk op het ruggenmerg zoals rugpijn, krachtsverlies, verlammingsverschijnselen en/of gevoelsstoornissen. Tevens kunnen stoornissen van de sluitspieren optreden.
De symptomen van een hersenvliestumor worden vaak langzaam erger en er komen langzaam nieuwe klachten bij.
Wanneer het vermoeden van een meningeoom bestaat zal een arts doorverwijzen naar het ziekenhuis om een MRI-scan te maken van het hoofd. Echter, met een MRI-scan kan men nooit met honderd procent zekerheid zeggen of het gezwel een meningeoom is. De diagnose kan pas een operatie met zekerheid gesteld worden.
Artsen werken samen in een team om te zoeken naar de beste oplossing op maat. De behandeling hangt af van de lokatie en grootte van de tumor en kan variëren van redelijk eenvoudig tot gecompliceerd. Behandeling kan bestaan uit:
Na een operatie wordt het verwijderde materiaal opgestuurd voor pathologisch-anatomisch onderzoek. De uitslag komt meestal na ongeveer een week. Er bestaat een kans dat de tumor opnieuw zal aangroeien. Daarom blijft een patiënt nog enige tijd onder controle van de neuroloog of neurochirurg.