Lymfoedeem is een abnormale ophoping van eiwitten en vocht in het lichaamsweefsel als gevolg van een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht. Het ontstaat vaak geleidelijk. Lymfoedeem kan aangeboren (primair lymfoedeem) of verworven zijn (secundair lymfoedeem). Hierbij kunt u denken aan armlymfoedeem na een borstoperatie met een okselklierverwijdering of een beenlymfoedeem na een gynaecologische operatie. Oedeem kan zich ook voordoen in andere lichaamsdelen en kan ook het gevolg zijn van veneus oedeem of een combinatie van beide. Diagnostiek is belangrijk om de aard van het oedeem vast te kunnen stellen. Na behandeling middels radiotherapie en/of chemotherapie is de kans groter op het ontwikkelen van oedeem. De klachten die kunnen ontstaan zijn: pijn, vermoeidheid, gespannen en zwaar gevoel, zwelling, beperkingen in bewegingen en beperkingen in dagelijks functioneren.

Behandelmogelijkheden

Genezing van lymfoedeem is door de behandelaar niet altijd mogelijk. De behandeling is gericht op het terugdringen of het niet doen toenemen van het oedeem in de arm of het been. Dit om het normaal functioneren van de ledematen te herstellen.

De therapie kan bestaan uit een combinatie van verschillende behandelmethoden:

Manuele lymfedrainage is een massagetechniek met als doel de afvoer van het lymfevocht te bevorderen. Het zwachtelen heeft als doel de omvang van het oedeem te verminderen, en de bereikte omvangvermindering te onderhouden zolang er geen elastische kous is (aangemeten door een bandagist). Oefenen is een belangrijk onderdeel van de behandeling met als doel de spierpompfunctie van een arm of been te bevorderen. Door het aanspannen van de spieren wordt de doorbloeding aangezet en dit bevordert ook de lymfedoorstroming.

De behandeleffecten / doelstellingen
De behandeleffecten zijn afhankelijk van de ernst, oorzaak en duur van het oedeem. Doorgaans zijn de effecten:

De kosten van oedeemtherapie worden voor de eerste 20 behandelingen vergoed uit de aanvullende verzekering en valt daarna onder een chronische indicatie en wordt dus dan vanuit de basis verzekering voor iedereen door de ziektekostenverzekering volledig vergoed.

Verwijzing

Uw huisarts/ specialist kan u specifiek doorverwijzen naar een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in de oedeemtherapie. Hiervoor is bij het KNGF een speciaal register waardoor behandelingen gegeven door een geregistreerd fysio- lymfoedeemtherapeut door alle ziektekostenverzekeraars volledig worden vergoed.