Uitgelichte Ziekte Van Addison specialisten in Tytsjerksteradiel
Wiersema Apotheekhoudend huisarts P S
Tytsjerksteradiel,
Friesland
Huisartsen M E Wiersma en Mw A Hoving
Dantumadiel,
Friesland
Noardeast-Fryslân,
Friesland
Smallingerland,
Friesland
Harlingen,
Friesland
Grootenhuis/Vuijk Huisartsenpraktijk
Ooststellingwerf,
Friesland
Zoek naar de beste zorgaanbieders in uw omgeving
Bekijk ook:
Ziekte van Addison
De ziekte van Addison wordt veroorzaakt door een tekort aan aldosteron en cortisol ten gevolge van een chronische primaire bijnierschorsinsufficiëntie. De aandoening is zeldzaam; 120 per miljoen mensen. Thomas Addison beschreef de ziekte voor het eerst in 1855. Door de slechte werking van de bijnierschors (hypocortisolisme) wordt onvoldoende cortisol en aldosteron aangemaakt. Aldosteron is van belang voor de zout- en waterhuishouding van het lichaam en het handhaven van de bloeddruk. Cortisol is van belang voor het energie- en botmetabolisme en het moduleren van neurale en immunologische processen. De bijnierschors heeft grote invloed op het functioneren van de mens bij zowel lichamelijke als geestelijke inspanning. Tijdens een stressvolle situatie maken de bijnieren normaal gesproken cortisol aan, dat het lichaam in staat stelt met die situatie om te gaan. Bij mensen met de ziekte van Addison kunnen meer of minder ernstige stressvolle situaties leiden tot een Addison-crisis en een shock. Onmiddellijke behandeling is dan noodzakelijk. Indien mogelijk, is het beter om tijdig medicatie te nemen die een crisis kan voorkomen. Voorbeelden van stressvolle situaties zijn een tandartsbezoek, een operatie, ontsteking/koorts of het verliezen van een naaste. Zie ook behandeling.[3] Deze aandoening werd vroeger meestal veroorzaakt door tuberculose. Tegenwoordig is auto-immuniteit (in 70 - 90% van de gevallen) de belangrijkste oorzaak. (Bij ziekten van de hypofyse, zoals panhypopituitarisme kan een secundaire bijnierschorsinsufficiëntie optreden. Ook wanneer langdurig een grote hoeveelheid corticosteroïden is toegediend bijv. prednison of inhalatiecorticosteroïden, en dit wordt plotseling gestopt, kan dit zich voordoen.
Symptomen en klinische tekenen
Het kenmerkende teken is de oranje/bruine verkleuring (hyperpigmentatie) van de huid en de grijze verkleuring van de slijmvliezen. Ook de handpalm en handlijnen kunnen oranje/bruin verkleuren. Soms zijn er verkleuringen van het tandvlees. Hyperpigmentatie komt voor bij 92 procent van de patiënten, en is dus een cruciaal diagnostisch criterium. De hyperpigmentatie is soms al waarneembaar voordat er andere symptomen optreden. Indien er geen sprake is van (huid)verkleuringen wordt het stellen van de diagnose zeer lastig, omdat de meeste overige symptomen nogal algemeen zijn. Andere voorkomende symptomen zijn:
- Hyperpigmentatie (bruine huidskleur zonder zonnebank of vakantie). Hierdoor worden de huid, slijmvliezen, lijnen aan de binnenzijde handpalm en littekens donkerbruin gekleurd.
- Algehele moeheid en zwakte, apathie
- Verwardheid en concentratiemoeilijkheden tijdens gesprekken
- Bloedarmoede of anemie (daling van het aantal rode bloedcellen in het bloed)
- Lage bloeddruk (Hypotensie), die nog lager wordt bij plots rechtstaan
- Hypoglykemie (verlaagd niveau van glucose in het bloed)
- Duizeligheid (posturale hypotensie)
- Gewichtsverlies
- Spijsverteringsproblemen, met als gevolg anorexie (verminderde eetlust)
- Langdurige misselijkheid, soms gepaard gaand met braken, buikpijn
- Chronische diarree
- Zeer grote trek in zout voedsel ('zouthonger')
- Hyperkaliemie
- Veel drinken, maar toch tekenen van uitdroging (waarmee het vaak verward wordt)
- Hyperventilatie
- Rugpijn
- Buffalo hump (vetophoping bij de overgang van de hals naar de rug)