Spataders

Informatie over spataders

Algemene informatie

Spataders (varices) is een abnormale verwijding van een ader. In het algemeen wordt pas over spataders gesproken wanneer aan de benen duidelijk zichtbare blauwe en verdikte of voelbare, wat kronkelig verlopende aderen aanwezig zijn. Aderen zijn die bloedvaten die zorgen voor de terugstroom van het bloed naar het hart. Daarnaast kent men slagaderen; zij vervoeren het bloed van het hart naar de weefsels. Spataders komen meestal aan de benen voor, Behalve in de benen kunnen spatadersook elders voorkomen, bijvoorbeeld in de balzak (varicocele in het scrotum), bij de anus (aambeien), en in de slokdarm (oesofagusvarices). Spataders zijn kronkelende bloedvaten die blauwpaars door de huid schijnen. Het kunnen hele kleine bloedvaatjes zijn of grotere opgezwollen vaten die als knobbels zichtbaar zijn. Eén op de vier mensen heeft spataders, vrouwen wat vaker dan mannen. Mensen met een staand beroep hebben er sneller last van dan mensen met een zittend beroep.

Oorzaken

Hoe spataders ontstaan is niet helemaal duidelijk. Er zijn verschillende oorzaken mogelijk. Het hart pompt bloed via de slagaderen naar alle delen van het lichaam. Via de aderen stroomt het bloed weer terug naar het hart. Als de kuitspieren worden aangespannen, worden de aderen in de kuiten samengedrukt. Omdat er in die aderen klepjes zitten, kan het bloed niet naar beneden stromen maar wordt het omhoog geperst, in de richting van het hart. Het kan zijn dat het bloed uit de benen niet goed naar het hart terugstroomt. Er komt dan steeds meer bloed in de beenaderen te staan. De druk in de aderen wordt hoog. De aderen worden wijder. De kleppen in die aderen sluiten dan niet goed meer. Slecht werkende kleppen zorgen ervoor dat het bloed niet goed meer naar boven kan stromen. Dat geeft weer meer ophoping (stuwing) van bloed; de aderen zetten nog verder uit. Zo ontstaan geleidelijk spataders. Spataders kunnen ook een gevolg zijn van een ziekte zoals bijvoorbeeld een trombosebeen. Bij een trombosebeen zijn enkele aderen binnenin het been verstopt geraakt door gestold bloed. Hierdoor zijn andere aderen aan de buitenkant van het been overbelast. Na een aantal jaren zullen veel mensen die een trombosebeen hebben gehad hierdoor last van spataders krijgen. Ook andere aandoeningen van het been, zoals bijvoorbeeld operaties en ongevallen, kunnen aanleiding geven tot spataders. Aantal factoren die een rol spelen bij het krijgen van spataders:

• De kans dat u spataders krijgt neemt toe met de leeftijd.
• Sommige mensen hebben aanleg voor spataders.
• Spataders lijken vaker voor te komen bij lange mensen en vrouwen met overgewicht.
• Tijdens de zwangerschap kunnen spataders ontstaan of erger worden. Hormonen zorgen er dan voor dat de wand van de aderen in uw benen slapper wordt.
• Als u voor uw werk elke dag lang moet staan, is de kans op spataders waarschijnlijk groter.

Symptomen

Soms zullen er helemaal geen klachten bestaan. Wel zullen veel mensen de aanwezigheid van spataders als storend of lelijk ervaren. Als de spataders klachten geven, is dat meestal in de vorm van een moe, loom en zwaar gevoel in de benen. Soms ook trillingen in de benen. Men kan de benen dan niet goed stil houden in bed of men heeft het gevoel dat er iets over de benen kruipt. In zeldzame gevallen is er echt pijn en eveneens zeldzaam is een bloeding uit een spatader.

Behandeling

Er zijn een aantal behandelingsmethoden:

• Compressie-therapie Dit is een behandeling waarbij door middel van uitwendige druk (bijvoorbeeld verband of elastische kousen) de bloedstroom zo veel mogelijk wordt bevorderd.
• Operatie of sclerocompressie ("dichtspuiten") Deze behandelingen zijn alleen zinvol als uit het onderzoek blijkt dat de bloedafvoer na een dergelijke ingreep verbeteren zal. Bij een operatie worden spataders weggehaald of dichtgebonden. Bij het scleroseren (= dichtspuiten met een stof die de bloedvaatwand laat verkleven) verandert de spatader in een verlittekend strengetje, waardoor geen bloed meer kan stromen. De andere bloedvaten nemen de functie over. In de meeste gevallen van vroeger doorgemaakte trombose zijn deze ingrepen weinig zinvol en leveren ze hoogstens een verbetering van korte duur op. Dan moet een aangemeten elastische kous worden gedragen. Ernstige vormen van spataders kunnen alleen met een operatie worden verholpen
.
• Een combinatie van operatie en inspuiten In een aantal gevallen bestaat de beste behandeling uit het laten verrichten van een kleine operatie, waarbij de spatader wordt afgebonden en hieropvolgend wordt gescleroseerd. Na het afbinden is de grootste druk van de spatader weggenomen, waardoor het inspuiten gemakkelijker wordt en de resultaten op de lange duur veel beter zijn. Soms kan het nodig zijn de spatader geheel of gedeeltelijk operatief weg te nemen. Na de behandeling is het noodzakelijk gedurende enkele weken een aangemeten elastische kous te dragen.

Spataders video's