Slaapaanvallen

Informatie over slaapaanvallen

Slaapaanvallen

Als u last heeft van slaperigheid en plotselinge onbedwingbare slaapaanvallen, dan heeft u narcolepsie. Narcolepsie is een complexe aandoening en heeft gevolgen op alle aspecten van uw leven. Mensen met slaapaanvallen worden regelmatig ten onrechte als lui of ongeïnteresseerd aangezien. Het is belangrijk dat op tijd een goede diagnose wordt vastgesteld door een specialist.

Symptomen

• Slaperigheid en slaapaanvallen overdag;
• Spierverslapping (kataplexie); Sommige patiënten krijgen korte spierverslappingen bij bepaalde emoties zoals lachen, boosheid, een onverwachte ontmoeting of tijdens sport.
• Verstoorde nachtelijke slaap (hypnagoge hallucinaties);
• Veel heftige en (angstige) levensechte dromen of vaak wakker worden;
• Slaapverlamming (slaapparalyse); Gewoonlijk begint de slaap met een non REM-slaap, gevolgd door een REM-slaap. Als u echter kort na het inslapen of zelfs direct bij het begin van de slaap overgaat naar de REM-slaap, dan bent u zich hiervan bewust, maar niet in staat zich te bewegen.
• Frequent onderbroken nachtelijke slaap: een te oppervlakkige en onrustige slaap met veelvuldig wakker worden.

Oorzaken van narcolepsie

Narcolepsie wordt in verband gebracht met een beschadiging aan de hypothalamus. Hierdoor wordt er minder van het eiwit hypocretine of orexine gemaakt. Bij een grote groep, zo niet bij alle, mensen met narcolepsie is dit verminderd of niet meer aanwezig. De cellen in eigen het lichaam vallen de hypocretinecellen aan en zien deze als een vijandelijk binnentredend celmateriaal. Narcolepsie kan ook worden veroorzaakt door een trauma (ongeval)of tumor en wordt dan aangemerkt als secundaire Narcolepsie. Deze vorm van Narcolepsie is veel zeldzamer. In Zweden en Finland is narcolepsie bij kinderen aangetoond als bijwerking van het vaccin Pandemrix. Dit middel werd gebruikt bij de Mexicaanse grieppandemie in 2009. In 2011 waarschuwt EMA voor een toename van narcolepsie na vaccinatie met het Pandemrix vaccin.

Diagnose

De diagnose is eenvoudig wanneer alle symptomen van narcolepsie aanwezig zijn. Het wordt echter moeilijker wanneer slaapaanvallen niet vaak voorkomen en de kataplexie niet of nauwelijks aanwezig is. Voor het vaststellen van narcolepsie zijn er verschillende testen, de polysomnografie en de multiple sleep latency test (MSLT). Deze worden door een slaapspecialist in een slaaplaboratorium uitgevoerd. Bij de polysomnografie worden de hersenactiviteit en een aantal zenuw- en spierfuncties continu gemeten gedurende de nachtrust. Met deze test kunnen ook andere slaapstoornissen ontdekt worden. Bij de tweede test (MSLT) geeft men tijdens de dag de patiënt de gelegenheid om de twee uur te slapen gedurende 20 minuten. Hierbij wordt de inslaaptijd gemeten en de REM-latentietijd (tijd tussen inslapen en eerste REM-fase). De slaaptechnieker gaat eveneens na of er zogenaamde SOREM's (Sleep Onset REM's: het onmiddellijk overgaan van waaktoestand naar REM-Slaap) optreden. Indien er twee of meer SOREM's optreden tijdens 5 MSLT testen, kan dat een aanwijzing zijn voor narcolepsie. Het bepalen van de hoeveelheid hypocretine wordt gedaan middels een ruggenprik. Hiermee is met grote zekerheid vast te stellen of iemand narcolepsie heeft. Begin 2010 ontdekten onderzoekers van de universiteit van Lausanne dat narcolepsie hoogstwaarschijnlijk een auto-immuunziekte is. Het lichaam reageert tegen het eigen eiwit Trib 2, dat vooral in zenuwcellen zit die het slapen en waken reguleren.

Behandeling

Er zijn mensen met narcolepsie die een strak slaapritme aanhouden en overdag op vaste tijden rusten. Voor hen kan dit voldoende zijn om de rest van de dag wel goed wakker te zijn en goed te kunnen functioneren zonder onbedwingbare slaapaanvallen. Veel patiënten gebruiken antidepressiva als medicatie. De resultaten hiervan zijn wisselend. Er zijn patiënten die het hiermee goed redden en redelijk de dag door kunnen komen. Er zijn ook patiënten die er vanwege de bijwerkingen weer vanaf moeten zien. Het medicijn Modafinil heeft meerdere malen geleid tot hersenletsel als gevolg van TIA's. Medicatie wordt met verschillende doelsteling voorgeschreven, maar het gaat altijd om symptoombestrijding.

Slaapaanvallen video's