Paniek

Informatie over paniek

Paniek

Paniek is een plotselinge hevige schrik of angst. Het kan een individu of een groot aantal mensen tegelijkertijd bevangen. Paniek bij massa's kan bijvoorbeeld voorkomen na een ramp, zoals een hevige aardbeving. Een paniekaanval is een uiting van intense angst die meestal plotseling begint en niet erg lang duurt (doorgaans enkele minuten tot een half uur). Als er vaak paniekaanvallen optreden, kan er sprake zijn van een paniekstoornis. Voor de omgeving en de persoon zelf is het niet altijd duidelijk waardoor een paniekaanval ontstaat. Bij paniekstoornis en bepaalde fobieën is de stressfactor bijvoorbeeld zo persoonlijk dat de omgeving niet begrijpt waarom een aanval ontstaat en even plotseling weer verdwijnt.

Symptomen

Bij een paniekaanval kunnen er allerlei klachten optreden. Sommige mensen hebben maar een of twee van die klachten. Anderen krijgen meerdere klachten tegelijk. De meest voorkomende klachten zijn:

• snelle hartslag, transpireren, koude rillingen, duizeligheid, beven;
• benauwdheid, een vervelend gevoel in de borst;
• tintelingen of een doof gevoel in handen of voeten;
• droge mond, misselijkheid, maagpijn, braken of diarree;
• hoofdpijn, rood worden, flauwvallen;
• het gevoel niet meer te weten wie of waar u bent;
• het gevoel dat u de controle over uzelf verliest, gek wordt of doodgaat.

Oorzaken

Meestal treden paniekaanvallen op bij confrontatie met gevaarlijke situaties (ongelukken, rampen, roofdieren etc.), maar ze kunnen ook optreden in sociale situaties waarbij veel stress optreedt. Ook kan de oorzaak lichamelijk zijn (hypoglykemie of drugsgebruik kunnen bijvoorbeeld paniekachtige verschijnselen veroorzaken). Verder kan er sprake zijn van een psychische aandoening. Zo kunnen paniekverschijnselen optreden bij angststoornissen als fobieën of OCS. Bij een aanval kan het effect zichzelf versterken: hoe erger de paniek, hoe meer de persoon overtuigd raakt van de ernst van de situatie, waardoor de paniek nog groter wordt. Wanneer de lijder de oorzaak van de paniek niet kent, kan hij dit uitleggen als een somatisch probleem, wat ook de angst kan versterken.

Behandeling

De lichamelijke verschijnselen die door een paniekaanval worden veroorzaakt, kunnen geen kwaad. Ook als u maar één keer een paniekaanval hebt gehad, kan de angst voor herhaling op zich weer spanning veroorzaken. Als u veel last heeft van paniekaanvallen, of van de angst daarvoor, ga dan naar uw huisarts om dit te bespreken. Bijvoorbeeld als u merkt dat u bepaalde situaties gaat vermijden uit angst voor een paniekaanval. Als u heeft opgeschreven welke situaties spanningen geven, neem dan uw aantekeningen mee naar uw huisarts. Samen kijkt u welke aanpak het beste bij u past. Bel de huisarts of huisartsenpost als u een paniekaanval krijgt en het u niet lukt om deze onder controle te krijgen.

Paniek video's