Incontinentie

Informatie over incontinentie

Incontinentie

Incontinentie is het niet of nauwelijks kunnen ophouden van urine en/of ontlasting. Voor wie er mee te maken heeft, is het meestal een groot probleem. In Nederland lijden ongeveer één miljoen mensen (750.000 vrouwen en 250.000 mannen) aan een vorm van incontinentie. Boven de 40 jaar kan zelfs één op de vier mensen zijn of haar plas niet altijd volledig ophouden. Incontinentie is daarmee één van de grootste lichamelijke en maatschappelijke problemen. Het komt voor onder alle leeftijdsgroepen: bij gezonde mensen maar ook bedlegerige, zieke en gehandicapten.

Oorzaak

Er zij 3 soorten urineverlies.

• Druk plassen (stress incontinentie), wanneer er een druk in de buik ontstaat door bv hoesten is er geen steun in de plasbuis en loopt de urine zo weg. Dit komt meestal door beschadiging van bindweefsels die de plasbuis urethra moeten steunen. Soms doordat de plasbuis zelf niet goed afsluit.
• Drangplassen (urge incontinentie). Hierbij trekt de blaas onwillekeurig samen en moet er direct naar het toilet worden gegaan anders loopt de blaas geheel leeg. De blaas capaciteit is hierbij heel krap en men moet heel vaak naar het toilet. Dit is een heel sociaal invaliderende vorm van urine verlies.
• Gemengde incontinentie. Een combinatie van de 2 boven genoemde.

Symptomen

Stress- of inspanningsincontinentie Deze vorm van urineverlies komt vooral bij vrouwen voor. Er worden druppels of scheutjes urine verloren bij hoesten, lachen, tillen of andere plotselinge lichamelijke inspanning. De oorzaak ligt vaak in beschadiging van bindweefsels of verslapping van de bekkenbodemspieren. De spieren compenseren niet meer. Dit kan onder andere ontstaan na een bevalling, door overgewicht of door gebrek aan beweging. Met oefeningen voor de bekkenbodemspieren kan dit probleem vaak helemaal of gedeeltelijk worden verholpen. Meestal gebeurt dit onder begeleiding van een gecertificeerd bekken fysiotherapeut. Ook een steunpessarium, conveenguard of operatief ingrijpen kan uitkomst bieden. Druppel- of overloopincontinentie Deze vorm van urineverlies kenmerkt zich door langdurig nadruppelen. De oorzaak van dit typische mannenprobleem is meestal een vergroting van de prostaatklier. Ook suikerziekte of een neurologische afwijking kunnen deze vorm van incontinentie veroorzaken. Bij deze vorm zijn meerdere behandelingsmethoden mogelijk. Druppel- of overloopincontinentie Deze vorm van urineverlies kenmerkt zich door langdurig nadruppelen. De oorzaak van dit typische mannenprobleem is meestal een vergroting van de prostaatklier. Ook suikerziekte of een neurologische afwijking kunnen deze vorm van incontinentie veroorzaken. Bij deze vorm zijn meerdere behandelingsmethoden mogelijk. Urge- of aandrangincontinentie Deze vorm van incontinentie komt zowel bij (oudere) mannen als bij (oudere) vrouwen voor. Na een plotselinge aandrang volgt de plas meteen. Soms wordt de aandrang helemaal niet gevoeld. Bij urge- of aandrangincontinentie worden grote hoeveelheden urine ineens verloren. De oorzaak kan liggen in een blaasontsteking, stofwisselingsziekte (bijvoorbeeld suikerziekte) of een neurologische aandoening. Een behandeling met medicijnen of oefentherapie (blaastherapie) kan soms uitkomst bieden. Bed- en broekplassen Deze vorm van incontinentie komt meestal voor bij kinderen. Er kan een lichamelijke afwijking aan ten grondslag liggen. Ook spanningen of emotionele gebeurtenissen kunnen de oorzaak zijn. Je helpt een kind niet door het te straffen wanneer het in bed plast. Stimuleer het kind door positief te reageren als het goed gaat. Gerichte training is soms zinvol. Het kind wakker maken om bedplassen te voorkomen heeft weinig zin en kan zelfs averechts werken. Incontinentie van ontlasting Deze vorm van incontinentie is een echt taboe, maar is wel de meest onplezierige. De oorzaken kunnen gelegen zijn in een beschadiging (scheur) of verzwakking van de sluitspier van de anus of bij vrouwen in een fistel (doorgang) tussen darm en vagina. Verzwakking van de sluitspier kan door de bevalling of zenuwbeschadiging ontstaan. Darmontstekingen, langdurig en intensief persen bij obstipatie en een moeilijke stoelgang kunnen ook een belangrijke rol spelen bij de beschadiging van de sluitspier.

Behandeling

Wat kun je zelf doen Door regelmatig te eten en op gezette tijden naar het toilet te gaan, kan de blaas worden getraind. Het drinken van alcohol, koffie en thee bevordert de urineproductie. Wees dus matig in het gebruik van deze dranken. Ook temperatuurschommelingen kunnen de drang tot urineren stimuleren. Probeer daarom grote verschillen tussen warmte en koude te vermijden. Er zijn bepaalde geneesmiddelen, diuretica genaamd, die de urineproductie kunnen beïnvloeden. Houd hier rekening mee. Het menselijk lichaam heeft ongeveer één tot anderhalve liter vocht per dag nodig. Via de nieren wordt één tot anderhalve liter uitgescheiden. Mensen met incontinentie hebben soms de neiging minder te gaan drinken. Dit is niet verstandig omdat dit kan leiden tot uitdroging, nierbeschadiging en urineweginfecties. Let dus op dat je voldoende blijft drinken. Incontinentieverbanden De afgelopen jaren zijn veel verschillende materialen op de markt gebracht om mensen met incontinentie meer vrijheid en comfort te bieden. De vele soorten, vormen en maten zijn op de verschillende vormen van incontinentie afgestemd. De urine kan op verschillende manieren worden opgevangen, afhankelijk van de oorzaak en de hoeveelheid urineverlies. Incontinentieverband bestaat uit een aantal lagen van verschillende materialen. De bovenlaag is een drooghoudlaagje dat vocht doorlaat, zodat het oppervlak droog blijft. De tweede laag, de absorptiekern, bevat pulp die de urine opneemt. Deze laag bepaalt de absorptiecapaciteit van het verband. De meeste incontinentieverbanden bevatten een derde laag met een zogenaamde superabsorber. Deze stof houdt urine vast en bindt het tot een geleimassa, zodat de huid niet meer nat kan worden. De onderlaag bevat een vochtdicht folie om doorlekken te voorkomen. Voor meer informatie kunt u altijd terug bij u apotheek of huisarts.

Incontinentie video's