Bloedarmoede zwangerschap

Informatie over bloedarmoede zwangerschap

Bloedarmoede

We spreken van bloedarmoede (anemie) wanneer er te weinig rode bloedcellen in uw bloed zitten, of wanneer deze niet goed werken. In de rode bloedcel zit 'hemoglobine', dat zuurstof vervoert vanuit uw longen naar de andere delen van uw lichaam. Als het hemoglobinegehalte (Hb) van uw bloed te laag is, kan het bloed minder zuurstof vervoeren. Daardoor kunt u verschillende klachten krijgen. Het hemoglobinegehalte (Hb) wordt uitgedrukt in een getal.

Bloedarmoede in de zwangerschap

Gedurende de zwangerschap is het Hb wat lager dan normaal. In de dertigste week is het Hb het laagst. Deze natuurlijke daling van het Hb kan geen kwaad en herstelt zich tegen het eind van de zwangerschap. Enkele weken na de bevalling is het Hb meestal weer normaal. Pas als uw Hb gedurende de zwangerschap nog verder daalt, is meestal sprake van bloedarmoede. Wanneer uw Hb onder de 6 zakt, kijken we wat hiervan de oorzaak is en wat we daaraan kunnen doen.

Wat zijn de verschijnselen

Door bloedarmoede kunt u zich moe en zwak voelen. Bij inspanning wordt u sneller kortademig. Verder kunnen klachten optreden als duizeligheid, het gevoel flauw te vallen, hartkloppingen, transpireren, hoofdpijn en oorsuizen. Bleekheid treedt pas op als het Hb sterk is verlaagd. Deze klachten kunnen ook voorkomen zonder dat u bloedarmoede heeft.

Hoe ontstaat bloedarmoede tijdens de zwangerschap

Bloedarmoede tijdens de zwangerschap kan verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld:

• een tekort aan ijzer (meestal)
• een tekort aan foliumzuur (soms)
• een tekort aan vitamine B12 (zelden)
• een erfelijke bloedziekte (de kans hierop is groter als u niet uit Noord-Europa komt)

Gebrek aan ijzer

IJzer is de belangrijkste bouwsteen van hemoglobine. Een ijzertekort kan ontstaan door:

• extra ijzerverbruik gedurende de zwangerschap, onder andere voor de groei van uw baby. De ijzerbehoefte is groter als u een tweeling verwacht of als u binnen een jaar na een vorige zwangerschap opnieuw zwanger bent; de kans op een ijzertekort in de zwangerschap is groter als u drager bent van een erfelijke bloedziekte.
• een ernstig tekort aan ijzer in de voeding (soms bij vegetariërs of als u onvoldoende gevariëerd eet)
• verminderde opname van ijzer in de darm (middelen tegen maagzuur kunnen deze bijwerking hebben).

Gebrek aan foliumzuur of vitamine B12

Bloedarmoede door gebrek aan foliumzuur wordt meestal veroorzaakt door een tekort aan foliumzuur in de voeding, bijvoorbeeld bij mensen die streng aan de lijn doen of bij wie de eetlust sterk is verminderd. Of door een groter verbruik van foliumzuur bij een erfelijke bloedziekte. Bloedarmoede door gebrek aan vitamine B12 in de voeding komt zelden voor tijdens de zwangerschap. Alleen bij vegetariërs kan dit soms voorkomen als zij gedurende lange tijd geen dierlijke producten hebben ingenomen.

Adviezen

Wanneer u gezond en afwisselend eet, krijgt u voldoende bouwstoffen binnen om rode bloedcellen (en hemoglobine) aan te maken. Tijdens de zwangerschap heeft u meer bouwstoffen nodig. Het is dan extra belangrijk om gezond en vooral gevarieerd te eten. 'Eten voor twee' is niet noodzakelijk. Gebruik van vitamine C bij de maaltijd (bijvoorbeeld in de vorm van fruit, sap of groente) stimuleert de opname van ijzer uit te voeding. Het innemen van melk(producten), koffie of thee bij de maaltijd kan de opame van ijzer remmen. IJzer zit vooral in:

• graanproducten: bruin- of volkorenbrood, volkorenpasta, muesli, zilvervliesrijst
• alle soorten vlees, vis (vooral kabeljauw, haring en sardientjes) en eieren
• aardappelen en peulvruchten (bruine en witte bonen, linzen en sojabonen)
• alle soorten groente (vooral spinazie, andijvie, broccoli, courgette, doperwten, druivenblad, postelein, tomatenpuree, raapstelen en schorseneren)
• verder in appelstroop, gedroogd fruit (vooral abrikozen en vijgen) en noten.

Medicijnen

Bloedarmoede is meestal goed te behandelen. De behandeling hangt af van de oorzaak. Wanneer een tekort aan ijzer de oorzaak is van bloedarmoede, terwijl u wel steeds gezond en gevarieerd heeft gegeten, dan heeft u extra ijzer nodig in de vorm van ijzerpillen (1 keer per dag 200 mg ferrofumaraat). Deze pillen kunnen maagklachten, verstopping of zwarte ontlasting als bijwerking hebben. Veel drinken, vezelrijk eten en voldoende bewegen helpen tegen verstopping. Maagzuurremmers kunnen de opname van ijzer verminderen. Als u deze middelen gebruikt en u krijgt ijzer voorgeschreven, bespreek dit dan met uw verloskundige of arts. Bij bloedarmoede door een foliumzuur tekort krijgt u 1-2 keer per dag 0,5 mg foliumzuur voorgeschreven.

Hoe gaat het verder

Na een aantal weken wordt uw bloed weer gecontroleerd. Wanneer uw Hb weer normaal is, is het verstandig om nog zes weken door te gaan met om de dag een ijzertablet. Dit is om de ijzervoorraad in uw lichaam aan te vullen. Want uw lichaam blijft tijdens de hele zwangerschap veel ijzer verbruiken. Na de bevalling verliest u bloed dat weer aangemaakt moet worden. En ook voor de borstvoeding heeft uw lichaam ijzer nodig. Neem na de bevalling geen ijzerpillen in als uw ontlasting nog niet goed op gang is gekomen. Moet u foliumzuurpillen innemen? Ga daar dan mee door tot 12 weken nadat het Hb weer normaal is. Neemt u foliumzuur voor een erfelijke bloedziekte dan gaat u hiermee door gedurende de hele zwangerschap.