Inhoud
De ziekte van Chagas is genoemd naar zijn ontdekker, Carlos Ribeiro Justiniano Chagas. Chagas beschreef deze ziekte in 1909 voor het eerst. De ziekte van Chagas wordt veroorzaakt door een parasiet, de zogeheten Trypanosoma cruzi (T. Cruzi). Deze parasieten worden verspreid door triatomine insecten, die de parasieten op het lichaam brengen en tegelijkertijd een ingang verschaffen door te bijten. Zodra de parasieten het lichaam binnenkomen, beginnen zij zich te vermenigvuldigen. Als de patiënt vervolgens weer gebeten wordt door een insect, zuigt deze weer een aantal parasieten op. Hierdoor kan de cyclus van voren af aan beginnen.
Mensen kunnen ook geïnfecteerd raken door orgaantransplantaties of bloedtransfusies met besmet bloed of weefseltransplantatie en in de zwangerschap.
Het leefgebied van Trypanosoma cruzi is Zuid-Amerika, maar de parasiet wordt incidenteel ook aangetroffen in de zuidelijke staten van de Verenigde Staten. Vanwege verspreiding via bloedproducten wordt een toename gezien in Noord Amerika en Europa.
De veroorzaker van de ziekte
De ziekte van Chagas wordt overgedragen door parasieten die zich hebben genesteld in bloedzuigende wantsen. De ziekteverwekker kan zitten in de uitwerpselen van het insect. De parasiet kan bij de mens naar binnen dringen na een beet van een geïnfecteerde wants (triatomine). De parasiet bevindt zich in de feces van het insect en wordt door krabben via de beschadigde huid het lichaam in gewreven, waarna het zich verspreidt over verschillende weefsels, met name hartspierweefsel en gladde spiervezels van het darmkanaal.
Een infectie kan ook worden overgebracht via bloedtransfusie, weefseltransplantatie en in de zwangerschap.
Symptomen
Eenmaal besmet met de ziekte zien we bij mensen twee fasen van de ziekte met kenmerkende symptomen:
- In de eerste, de acute fase, is meestal sprake van koorts, diarree, uitslag, hoofdpijn, spierpijn, overgeven en ook kunnen de lymfeklieren zich opzetten. Tijdens deze fase zijn de symptomen vaak mild aanwezig, of zelfs afwezig, maar de parasieten doen wel hun werk. Kenmerkend zijn ook de opgezette oogleden van de patiënt. Deze periode duurt ongeveer twee maanden. Deze symptomen komen ook voor bij andere ziekten en zijn niet specifiek voor de ziekte van Chagas en worden dan ook niet als zodanig herkend. Deze fase is vaak niet dodelijk al kan er de ziekte wel een dodelijke hersenvliesontsteking of ontsteking van het hart veroorzaken;
- In de tweede fase, de chronische fase, die volgt op de acute fase, heeft het merendeel van de patiënten geen symptomen en zijn er nauwelijks parasieten in het bloed te vinden. Bij circa dertig procent van de geïnfecteerden zijn echter in de chronische fase komen symptomen als hartritmestoornissen, hypertrofie en hartfalen, moeite met slikken, buikpijn en constipatie voor. Zonder behandeling zal deze fase veelal fataal aflopen door hartfalen.
Behandeling
De ziekte van Chagas is op dit moment niet te voorkomen als kun je uiteraard voorzorgsmaatregelen nemen (zoals het slapen onder een muskietennet). Er wordt hard gewerkt aan de ontwikkeling van een goed werkend vaccin.
De ziekte laat zich in de acute fase behandelen met behulp van anti-parasitaire medicatie met benznidazole of nifurtimox. Dit zijn oude middelen die nogal wat bijwerkingen kunnen hebben. Het is erg belangrijk als er een vermoeden bestaat dat u besmet bent geraakt om zo snel mogelijk een arts te raadplegen.
Naast de anti-parasitaire medicijnen zijn er ook medicijnen voor de de hart- en darmproblemen die bij de ziekte voorkomen.
