zorgaanbieders
Zorgaanbieders
Zoek en vind uw zorgaanbieder bij u in de buurt of in een bepaalde regio
Informatie over Verslaving

Inhoud

De definitie van verslaving is: een toestand waarin een persoon fysiek en/of mentaal van een gewoonte of stof afhankelijk is, zodanig dat hij/zij deze gewoonte of stof niet, of heel moeilijk los kan laten. Het gedrag van de persoon is voornamelijk gericht op het verkrijgen en innemen van het middel, of het handelen naar de gewoonte, ten koste van de meeste andere activiteiten. Als het lichaam deze stof of gewoonte dan moet loslaten kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden bij deze persoon.

Uit bovenstaande definitie blijkt dat een verslaving kan bestaan uit een verslaving aan een gewoonte, gebruik of handeling, of aan een middel.

Je spreekt van een verslaving als je geen controle meer hebt maar je leven laat leiden door het gedrag of het middel waar je aan verslaafd bent en als er consequenties zijn verbonden aan dit controleverlies. Denk hierbij aan het missen van belangrijke (werk)afspraken, baanverlies, verstoorde (familie/gezin/vriendschap-)relaties etc.

Indelingen

Er is een hoofdindeling te maken in gedragsverslavingen en middelenverslavingen. In de rubrieken hieronder wordt er dieper ingegaan op deze hoofdindeling.

Daarnaast is er nog een indeling te maken in geestelijke afhankelijkheid en lichamelijke afhankelijkheid. Bij geestelijke afhankelijkheid kan iemand zo sterk naar een stof verlangen dat alle gedachten draaien om het gebruiken en verkrijgen van die stof. Het gevoel bestaat er niet zonder te kunnen maar lichamelijk is dat niet het geval.

Lichamelijke afhankelijkheid houdt in dat het lichaam gewend is geraakt aan de stof die wordt gebruikt en zich vervolgens zo aan die stof heeft aangepast dat als het gebruik van die stof gestaakt wordt er ontwenningsverschijnselen ontstaan (zoals koorts, slapeloosheid en braken).

Gedragsverslaving

Een gedragsverslaving is een verslaving aan een handeling die voor een persoon van belang is om zich goed te voelen of een kick te krijgen. Enkele voorbeelden van een verslaving aan een handeling of gewoonte:

  • Gokverslaving
  • Chatverslaving
  • Internetverslaving
  • Eetverslaving
  • Sportverslaving
  • Gameverslaving
  • Seksverslaving
  • Werkverslaving

Middelenverslaving

Een middelenverslaving is een verslaving die in stand gehouden wordt door het gebruik van een middel of substantie, die op zichzelf verslavend is door de directe werking van dat middel in de hersenen.

  • De stimulerende middelen als amfetamine, cocaïne en nicotine
  • De verdovende middelen, bijvoorbeeld alcohol en opium
  • Bewustzijnsveranderende of geestverruimende middelen, bijvoorbeeld THC (de werkzame stof in marihuana), paddo's of LSD.


De meest voorkomende verslavingen zijn die aan alcohol en sigaretten. Daarnaast zijn verslavingen aan heroïne, cocaïne, GHB en amfetamine zeer veel voorkomend.

Een verslaving die vaak onopgemerkt blijft is verslaving aan medicijnen. Dit kunnen zowel pijnstillers maar veelal ook kalmeringsmiddelen als (benzodiazepinen) en slaapmiddelen als diazepam, oxazepam en alprazolam en antinepressiva zijn. De omvang en het probleem van medicijnverslavingen wordt in Nederland vaak onderschat.

De meest gebruikte medicijnen voor slaap- en stemmingsstoornissen zijn de zogenaamde benzodiazepinen die een verslavende werking hebben op mensen als ze gedurende langere tijd worden gebruikt. Het wordt dan ook afgeraden ze langer dan zes weken te gebruiken maar dit advies wordt jammer genoeg te vaak genegeerd. Stilzwijgend worden vaak jarenlang herhalingsrecepten opgehaald totdat de arts ingrijpt of de patiënt niet meer genoeg heeft aan zijn dosis en meer van de huisarts probeert te krijgen.

Stoppen

Als je wilt stoppen met een verslaving heb je ontzettend veel wilskracht en discipline nodig. Er zijn echter veel programma's, klinieken en instanties die zich bezighouden met verslavingszorg. De eerste stap dient gemaakt te worden naar huisarts of maatschappelijk werker. Gezien de verscheidenheid aan soorten verslavingen en de ernst van de situatie zal gekeken moeten worden welke aanpak geschikt zou kunnen zijn en welke instantie het meest geschikt.

Als er sprake is van een zware verslaving en de verslaafde zelf het probleem niet ziet (of als hij/zij een gevaar voor de omgeving vormt) kan de rechter een verplichte behandeling opleggen.