Inhoud
Een 'Highly Sensitive Person' of in het Nederlands Hoogsensitief Persoon (HSP) is meer dan gemiddeld gevoelig voor indrukken en prikkels van buitenaf en merkt meer signalen en details op dan de gemiddelde andere persoon. Wat anderen normaal vinden (geluiden, geuren etc.) kan voor een hoogsensitief persoon al snel te veel zijn. HSP wordt nogal eens verward met AD(H)D en PDD-NOS.
Hooggevoeligheid kan sterk van invloed zijn op het persoonlijk leven van de betreffende persoon wat naar voren komt in sociale relaties en situaties. Veel hooggevoelige mensen ervaren dan ook last van hun eigenschap, en vragen zich af wat er mis is met hen. Hooggevoeligheid is een karaktereigenschap die positief ingezet kan worden maar er zijn ook valkuilen aan verbonden. Zo is een hoogsensitief persoon geneigd te zorgzaam voor anderen te zijn, te perfectionistisch, en doordat de indrukken en prikkels van buitenaf zo versterkt binnenkomen sneller vermoeid.
Ongeveer 20% van de mensen zijn HSP's. Er wordt gedacht dat het erfelijk is (maar dat is nog niet wetenschappelijk aangetoond) en het komt evenveel voor bij mannen als bij vrouwen.
Kenmerkende eigenschappen van HSP-ers
- Nemen gedetailleerder, subtieler en intenser waar;
- Zijn erg gevoelig voor prikkels van buitenaf;
- Hebben meer moeite en tijd nodig om indrukken te verwerken;
- Hebben een diep en rijk innerlijk leven;
- Is minder goed in feitenkennis al zijn ze meestal wel goed in talen;
- Voelen stemmingen en sferen goed aan;
- Worden meer dan gemiddeld geroerd door natuur, kunst en muziek;
- Eigen emoties en emoties van anderen worden intenser ervaren;
- Hebben moeite met planning en het verkrijgen van structuur;
- Hebben vaak een laag zelfbeeld omdat ze vaak horen dat ze 'anders' zijn;
- Groot rechtvaardigheidsgevoel en respect voor het kwetsbare;
- Kunnen verlegen overkomen maar zijn dat veelal niet;
- Presteren minder wanneer ze weten dat ze worden geobserveerd en beoordeeld;
- Zijn vaak zorgzaam en anticiperend op behoeften van anderen;
- Hebben relatief meer en sneller last van stress, spanning en fysieke klachten;
- Lopen groter risico op stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen.
De termen op een rijtje
Gevoelig = sensitief
Gevoeligheid = sensitiviteit
Hooggevoelig = hoogsensitief
Hooggevoelige personen = hoogsensitieve personen
HSP = Hoog Sensitief Persoon = Highly Sensitive Person
HSK = hoog Sensitief Kind = = Highly Sensitive Kid
Test
Volgens Elaine N. Aron, de schrijfster van het boek 'Hoog Sensitieve Personen', kun je middels een eenvoudige test nagaan of je HSP hebt:
- Als kind werd ik door mijn ouders of leraren gevoelig of verlegen gevonden.
- Als mensen zich in een fysieke omgeving niet prettig voelen, weet ik meestal wat er moet gebeuren om dat te veranderen.
- Ik raak geïrriteerd als mensen proberen me te veel dingen tegelijk te laten doen.
- Ik doe erg mijn best om te voorkomen dat ik fouten maak of dingen vergeet.
- Ik kijk uit principe niet naar gewelddadige films of tv-shows.
- Ik voel me ongemakkelijk als er veel om me heen gebeurt.
- Als ik erge honger heb, heeft dat een sterke invloed op mijn concentratievermogen of mijn humeur.
- Veranderingen in mijn leven brengen me van mijn stuk.
- Ik heb een neus voor delicate geuren, smaken, geluiden en kunstwerken en geniet daarvan.
- Het vermijden van situaties die mij van streek maken of overbelasten, heeft bij mij hoge prioriteit.
- Als ik met iemand moet wedijveren of op mijn vingers word gekeken, word ik zo nerveus of gespannen dat mijn prestaties veel minder zijn dan gewoonlijk.
- Ik ben me bewust van subtiele signalen in mijn omgeving.
- Ik word beïnvloed door de stemmingen van anderen.
- Ik ben nogal gevoelig voor pijn.
- Tijdens drukke dagen merk ik dat ik behoefte heb om me terug te trekken in mijn bed of een donkere kamer (of een andere plek waar ik alleen kan zijn).
- Ik ben bijzonder gevoelig voor de effecten van cafeïne.
- Ik raak gemakkelijk overvoerd door dingen als fel licht, sterke geuren, grove weefsels of harde sirenes.
- Ik heb een rijke en complexe innerlijke belevingswereld.
- Ik voel me niet op mijn gemak bij harde geluiden.
- Ik kan diep geroerd raken door kunst of muziek.
- Ik ben consciëntieus.
- Ik schrik gemakkelijk.
- Ik voel me opgejaagd als ik veel moeite moet doen in korte tijd.
Als je op bovenstaande stellingen 14 keer of meer 'ja' antwoord, ben je hoog sensitief.
