Inhoud
Anale jeuk (pruritus ani) is zelden een ernstige aandoening, maar kan gênant zijn en moeilijk te bestrijden. De jeuk kan beperkt zijn tot het gebied rond de anus of deel uitmaken van jeuk over het hele lichaam. Bij oudere mensen kan de jeuk erger zijn, omdat hun huid droger, minder elastisch en eerder geïrriteerd is.
Mogelijke oorzaak van anale jeuk
Anale jeuk kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaken zijn:
- Huidirritatie (eczeem) door het achterblijven van zeer kleine hoeveelheden ontlasting op de huid rondom de anus. Dit gebeurt sneller wanneer de huid rondom de anus sterk behaard is. Bacteriën en agressieve enzymen in de ontlasting kunnen vervolgens irritaties en jeuk veroorzaken.
- Aambeien of wondjes (kloofjes of scheurtjes) bij de anus. Hierbij komt jeuk voor als klacht. Kloofjes of scheurtjes in de anus worden ook wel fissuren genoemd.
- Overmatig gebruik van zeep en/of ontsmettende middelen. Hierdoor kan de huid rondom de anus uitdrogen en beschadigd raken waardoor jeuk ontstaat.
- Een infectie. Veelvoorkomend is een besmetting met aarsmaden (een worminfectie) die met name 's nachts jeukklachten veroorzaakt. Ook bacteriële infecties kunnen de oorzaak zijn van anale jeuk.
- Een huidirritatie of zelfs contactallergie waardoor eczeem en/of jeuk ontstaat. Irritaties of eczeem kunnen ontstaan door gebruik van vochtig en/of geparfumeerd toiletpapier. Ook een contactallergie voor zalfjes komt voor.
- Sommige SOA (Seksueel Overdraagbare Aandoeningen) leiden tot anale klachten zoals jeuk.
Diagnose van Anale jeuk
De diagnose wordt meestal gesteld op basis van de klachten en een lichamelijk onderzoek door een (huis)arts. De arts bekijkt het gebied rondom de anus om te zien of er sprake is van aambeien of beschadiging of irritatie van de huid rondom de anus. Zo nodig kan de huisarts met een vinger de binnenkant van de anus en endeldarm onderzoeken. Dit wordt een rectaal toucher genoemd.
Wanneer de oorzaak van de anale jeuk niet direct bekend is, kan de huisarts u eventueel doorverwijzen voor een kijkonderzoek van de anus en endeldarm, een sigmoïdoscopie. Eventuele afwijkingen van de anus en/of de endeldarm kunnen met dit onderzoek worden opgespoord. In sommige gevallen zal de huisarts u doorverwijzen naar een dermatoloog (huidspecialist) voor verder onderzoek.
Soms kan de huisarts bloedonderzoek of ontlastingsonderzoek doen om allergieën, bacteriën of parasieten in de darm aan te tonen.
De behandeling
Er zijn verschillende maatregelen die u kunt nemen om de jeuk te verlichten. Het is belangrijk dat de streek rond de anus schoon wordt gehouden door deze goed te wassen en af te drogen na de stoelgang. Vermijd zeep die de huid irriteert en probeer niet te krabben, omdat dat de aandoening verergert. Een warm bad of douche voordat u naar bed gaat, kan het jeuken ?s nachts verlichten. Los zittend ondergoed van natuurlijke materialen veroorzaakt minder snel irritatie dan dat van kunstvezels. Een zalf of vette crème met corticosteroïden kan verlichting geven. Raadpleeg bij langdurige jeuk uw huisarts.
Uw huisarts kan uw anus onderzoeken om een diagnose te stellen en om naar eventuele oorzaken te zoeken die behandeling vereisen.
