Inhoud
Simpel gezegd is een vergiftiging het ziek worden en/ of pijn krijgen als gevolg van het eten, drinken, inademen, injecteren, op de huid of in de ogen krijgen van een schadelijke stof (in te grote hoeveelheden).
Een vergiftiging (intoxinatie) is een reactie van je lichaam op het binnenkrijgen van een bepaalde hoeveelheid gif. De mate waarin je lichaam een reactie geeft en hoe ernstig deze reactie is hangt onder andere af van:
- Lichaamsgewicht en -grootte.
- Leeftijd.
- Gezondheidstoestand.
- Het werkingsmechanisme van het gif.
- De wijze van inname of toediening, bijvoorbeeld via de mond, inspuiting via de ader of in de spier.
- De hoeveelheid gif waaraan je bent blootgesteld.
- De mate van giftigheid van het gif.
Een vergiftiging kan allerlei lichamelijke verschijnselen veroorzaken, zoals:
- Misselijkheid
- Braken
- Huiduitslag
- Hoofdpijn
- Benauwdheid
- Hartstoornissen
- Verwardheid
- Bewusteloosheid
- Coma
- Overlijden
Oorzaken
Giftige stoffen kunnen zowel in vaste, vloeibare als in gasvormige toestand het lichaam binnendringen. Dat kan via het maag- darmkanaal, de luchtwegen of de huid. Zo is een vergiftiging mogelijk door:
- Schoonmaakmiddelen.
- Geneesmiddelen.
- De ophoping van in het lichaam geproduceerde afvalstoffen.
- Een beet door een giftig dier.
- Het eten van giftige planten.
De meeste vergiftigingen worden veroorzaakt door huishoudproducten en medicijnen. Soms wordt een vergiftiging opzettelijk toegebracht. Opzettelijke vergiftiging valt binnen het strafrecht onder het delict mishandeling. Onopzettelijke vergiftiging kan in sommige gevallen ook leiden tot aansprakelijkheid of strafbaarstelling. Denk hierbij aan het bewust laten gebruiken van bepaalde schadelijke stoffen tijdens werkzaamheden.
Behandeling
Het metabolisme heeft een groot aantal mechanismen om schadelijke stoffen af te breken of uit te scheiden; in vele gevallen is het voor genezing voldoende om verdere inname van de schadelijke stof te stoppen en het lichaam de rest te laten doen.
In sommige gevallen is er een tegengif of antidotum beschikbaar of zijn er bepaalde maatregelen (zoals een nierdialyse) mogelijk die de verwijdering van het gif uit het lichaam versneld of mogelijk maken.
De meeste vergiftigingen zijn onbedoeld en in de meeste gevallen te wijten aan onachtzaamheid, onvoorzichtigheid of slordigheid. Veel kinderen zijn het slachtoffer van vergiftigingen. Het is belangrijk dat kinderen niet bij stoffen kunnen komen die giftig kunnen zijn (schoonmaakmiddelen, medicijnen).
Soorten vergiftigingen
Er is onderscheid tussen acute, peracute, subacute, chronische en subchronische vergiftiging.
- Bij acute vergiftiging ontstaan vrij snel (ernstige) klachten. Het vergiftigingsslachtoffer heeft een of meerdere hoge doses van het vergif in korte tijd binnengekregen. Voorbeelden van acute vergiftigingen zijn o.a. een drugs overdosis, een slangenbeet, executie door middel van een dodelijke injectie of bijvoorbeeld door het inademen van een toxische stof.;
- Bij de peracute vergiftiging treden in de praktijk geen vergiftigingsverschijnselen op omdat de dood nagenoeg onmiddellijk volgt;
- Bij een subacute vergiftiging kan het korte tijd duren voordat zich verschijnselen voordoen;
- De verschijnselen van een subchronische vergiftiging zijn meestal weinig specifiek, zoals vermoeidheid door zenuwzwakte, zuurstofgebrek, hoofdpijn etc.
