Inhoud
Een karbonkel wordt ook wel karbunkel of negenoog genoemd en is een steenpuist die groter en ernstiger is dan een gewone steenpuist. Het kan ook gaan om een groepje steenpuisten die zo dicht bij elkaar zitten, dat ze samen één grote steenpuist vormen. Een karbonkel heeft meer dan één huidopening, een zogenaamde krater. Een karbonkel is ernstiger dan een gewone steenpuist, omdat deze dieper doordringt in de huid. Het onderliggende weefsel kan worden aangetast.
Negenogen kunnen overal op de huid ontstaan waar haargroei is, maar vaak ontstaan ze in de nek. Karbonkels komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Oorzaak
Een karbonkel ontstaat wanneer meerdere haarzakjes geïnfecteerd raken door bacteriën of schimmels van de huid. Staphylococcus aureus is de soort bacterie die het meest geassocieerd wordt met steenpuisten en karbonkels. De aanwezigheid van een infectie trekt witte bloedcellen uit het immuunsysteem van het lichaam voor de bestrijding van de infectie.
Indien de infecties niet snel oplossen, kunnen 'zakjes' van bacteriën, dode cellen en vloeistoffen ontwikkelen, waardoor zich een karbonkel vormt. De infectie die karbonkels veroorzaakt kan besmettelijk, daarom zorg moeten worden genomen om de verspreiding van de infectie te beperken.
Symptomen
Symptomen van karbonkels kunnen zich dagelijks of slechts enkele keren voordoen. Soms kan een symptoom vrij ernstig zijn:
- Uitpuilende bult op de huid variërend van enkele centimeters tot een diameter.
- Vermoeidheid.
- Koorts niet geassocieerd met griepverschijnselen.
- Lekken van de karbonkel, waar al een korst op zit.
- Jeuk.
- Ernstige ongemak of pijn.
- Verspreiding van de infectie.
- Witte of gele centra in de karbonkel: pustels.
Behandeling
Karbonkels kunnen het beste worden behandeld door het pus te verwijderen. Meestal gebeurt dit door een arts, die met een injectiespuit de pus verwijderd. Soms is een kleine snee in de huid nodig om de pus eruit te kunnen laten lopen. De wond wordt bedekt met een verband totdat deze is genezen.
Soms wordt daarnaast een antibioticakuur voorgeschreven om de infectie van de huid te laten verdwijnen.
Knijp een karbonkel vooral niet zelf uit. Dit kan ervoor zorgen dat het pus nog dieper in de huid binnendringt of zelfs in de bloedbaan of lymfe terechtkomt. Dan kan infectie van de interne organen ontstaan, wat zeer gevaarlijk is. Omdat een karbonkel zo besmettelijk is, moet het goed schoon worden houden. Dit met name wanneer er pus uitkomt. Verwijder ook geen haartjes rondom het gebied van de karbonkel.
Een goede hygiëne en weerstand helpen tegen het ontstaan van nieuwe karbonkels.
