Inhoud
Een jetlag is een verstoring van het slaap-waakritme als gevolg van verplaatsing naar een andere tijdzone in een relatief korte tijd. De symptomen van een jetlag hebben een bijzonder negatief effect op de eerste dagen na deze reis. Een jetlag kan worden voorkomen door een goede voorbereiding, zelfdiscipline, aangepaste voeding en lichttherapie.
Oorzaak
Een jetlag wordt veroorzaakt door de ontregeling van het bioritme. De cycli van het menselijk lichaam (zoals lichaamstemperatuur, prestatiemomenten en het slaap-waakritme) worden gesynchroniseerd door periodiek terugkerende veranderingen in de omgeving. De belangrijkste indicatoren voor het lichaam zijn de dagelijkse licht-duisternis cyclus en voedingscyclus.
Als iemand binnen een korte tijd enkele tijdzones overbrugt dan raakt de biologische klok verstoord door de plotselinge wijziging van deze indicatoren. Het duurt enkele dagen voordat het lichaam zich volledig heeft aangepast aan de nieuwe situatie.
Symptomen
Een jetlag is te herkennen aan verschillende symptomen. Het belangrijkste symptoom is extreme vermoeidheid, dit kan zelf zo erg zijn dat iemand er ziek van wordt. Daarnaast kan je last hebben van verschillende lichamelijk en psychische klachten:
- Rusteloosheid
- Verwardheid
- Prikkelbaarheid
- Concentratieproblemen
- Verminderde alertheid
- Slapeloosheid
- Geïrriteerdheid
- Lichte depressie
- Geheugenverlies
- Totaal geen honger
- Uitgedroogd gevoel
- Verminderde spiercoördinatie
- Maagklachten
- Spijsverteringsproblemen
- Hoofdpijn
- Verminderde afweer tegen ziekten
- Misselijkheid
- Overmatig zweten
- Hartritmestoornissen (zelden)
Behandeling
Wat kunt u doen om een jetlag te voorkomen?
- Ga uitgerust op reis.
- Drink in het vliegtuig geen alcohol en weinig koffie.
- Zet uw horloge alvast op de tijd van uw bestemming. Probeer in het vliegtuig te slapen wanneer het daar nacht is.
- Begin na aankomst meteen met eten en slapen volgens de lokale tijd. Bij sommige mensen helpt melatonine tegen een jetlag. Melatonine is een hormoon dat het dag- en nachtritme regelt. Over mogelijke bijwerkingen op lange termijn is nog weinig bekend. In Nederland is melatonine niet als medicijn te krijgen, maar alleen in lage dosering als voedingssupplement.
