Inhoud
Hartblok, atrio-ventriculair blok of AV-blok is het niet of te laat optreden van een samentrekking van de hartkamers. Dit komt doordat vertraging of blokkade optreedt van de hartprikkel-geleiding via de atrio-ventriculaire knoop (AV-knoop). Deze AV-knoop is gelegen tussen de boezems en de kamers van het hart.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen een eerste graads, tweede graads en derde graads hartblok:
- Bij een eerste graads hartblok is sprake van een kleine hapering in het signaal; de AV-prikkelgeleiding is iets vertraagd. De hartslag is hierbij wel normaal en behandeling is meestal niet nodig.
- Een tweede graads hartblok wordt ook wel een partieel hartblok genoemd. Hierbij bereiken niet alle hart-sinus-prikkels de kamers; de AV-prikkelgeleiding is gedeeltelijk aanwezig. De wijze waarop de hartkamers samentrekken is langzamer en/of onregelmatig.
- Een derde graads hartblok, totaal hartblok of compleet hartblok betekent dat helemaal geen signaal wordt doorgegeven. De hartkamers trekken nog wel samen, maar in hun eigen tempo. Dit is ongeveer 20 tot 40 keer per minuut wat resulteert in een verminderde pompwerking van het hart en een zeer langzame polsslag.
Een tweede graads hartblock kan over gaan in een derde graads hartblok.
Oorzaken
Veel voorkomende oorzaken zijn het verouderen van het geleidingssysteem en bijwerkingen van medicijnen tegen hartritmestoornissen. Soms is de AV-knoop beschadigd. Dit kan gebeuren tijdens een acuut hartinfarct, na een hartklepoperatie waarbij hechtingen zijn aangebracht in de buurt van de AV-knoop of na een ander soort behandeling van hartritmestoornissen.
Symptomen
De verschijnselen zijn afhankelijk van het aantal slagen per minuut. Er wordt onderscheid gemaakt tussen meer of minder dan 40 slagen per minuut. Bij meer dan 40 slagen per minuut kan acuut hartfalen, duizeligheid, flauwvallen, lage bloeddruk met name wanneer iemand rechtop staat, vermoeidheid en kortademigheid ontstaan. Wanneer iemand minder dan 40 slagen per minuut heeft dan ontstaat hartfalen, cardio-vasculaire shock en bewusteloosheid oftewel coma.
Behandeling
Wanneer sprake is van een tweede of derde graads hartblok bestaat behandeling meestal uit het plaatsen van een pacemaker. Een pacemaker is een apparaat om het menselijk hart te ondersteunen. Mocht het hart stil gaan staan of onregelmatig kloppen dan zal de pacemaker een elektrische prikkel geven. Hiermee wordt de normale hartslag hersteld.
