GEZONDHEIDSCENTRA STICHTING GEZONDHEIDSCENTRA EINDHOVEN
Generaal Cronjestraat 15642MH, EINDHOVEN
Telefoon: 040-7117000
Flauwvallen is het verliezen van het bewustzijn. Dit ontstaat vaak doordat de bloeddruk plotseling wegvalt en het bloed niet meer in het hoogste deel van het lichaam kan komen: de hersenen. Hierdoor verlies je het bewust zijn en val je dus flauw.
De hersenen krijgen door het gebrek aan bloed, niet meer genoeg zuurstof. Uit zelfbescherming reageert het lichaam daarop met het flauwvallen. Hieronder kom je in horizontale positie op de grond te liggen, en kan het bloed weer naar uw hersenen stromen. Als het goed is kom je dan weer bij.
De medische term voor flauwvallen is syncope.
Soms voel je het aankomen
Soms val je in één keer flauw zonder dat je iets merkt, maar het is ook mogelijk dat je de voortekenen al voelt: je voelt je licht en wat draaierig, krijgt het warm en begint te zweten. De hartslag gaat meestal omhoog en het zicht kan verslechteren of je ziet tintelingen. Als je dit bemerkt, is het verstandig om snel te gaan zitten. Het liefst met de benen omhoog. Hierdoor voorkom je als het meezit, dat je flauw valt. En als je toch het bewustzijn verliest, val je in elk geval niet hard op de grond met alle risico's van dien.
Ben je weer bij bewustzijn of heb je geen last meer van de draaierigheid of andere voortekenen van het flauwvallen, dan is het wel verstandig om voorzichtig op te staan. Anders zou je alsnog het bewustzijn kunnen verliezen.
Oorzaken flauwvallen
Er zijn veel oorzaken waardoor u kunt flauwvallen. Meestal heeft het te maken met de werking van het hart en de bloedvaten of het centrale zenuwstelsel (hersenen, ruggenmerg en zenuwen).
Veelvoorkomende oorzaken waardoor u kunt flauwvallen:
- Een reactie waardoor de bloeddruk zakt en het hart langzamer klopt (vasovagale reflex). Dit gebeurt bijvoorbeeld bij het zien van bloed of lang stilstaan.
- Als u opstaat nadat u hebt gezeten of gelegen. Dit noemen we orthostatische hypotensie. Orthostatische hypotensie wordt onder meer veroorzaakt door aandoeningen van het zenuwstelsel (bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson), suikerziekte of het gebruik van bepaalde medicijnen (zoals bloeddrukverlagende medicijnen of medicijnen tegen psychische klachten).
De onderstaande oorzaken komen minder vaak voor:
- Hoesten of niezen (hoest- of niessyncope)
- Slikken (sliksyncope)
- Persen bij plassen of ontlasting
- druk van buitenaf op een zenuwknoop in de hals (sinus caroticus), bijvoorbeeld bij scheren of draaien van het hoofd.
In uitzonderlijke gevallen treedt flauwvallen op ten gevolge van:
- Hartritmestoornissen (te trage, snelle of onregelmatige hartslag)
- Ziekten van hart of bloedvaten (bijvoorbeeld door een hartaanval of afwijking van de hartkleppen).
Aandoeningen die kunnen lijken op flauwvallen:
- Epilepsie
- Paniekaanvallen
- Psychiatrische stoornissen
Adviezen
Flauwvallen is meestal niet ernstig, maar kan wel een nare ervaring zijn voor uzelf en voor mensen in uw omgeving. Bovendien kunt u letsel oplopen door de val. De behandeling bestaat meestal uit leefadviezen.
Als u onderstaande adviezen opvolgt kan het zijn dat u minder vaak of zelfs helemaal niet meer flauwvalt:
- Ga na onder welke omstandigheden u flauwvalt. Zorg dat u deze omstandigheden vermijdt of dat u zich aanpast. Bijvoorbeeld door te gaan liggen als er bloed bij u wordt afgenomen.
- Zorg ervoor dat u genoeg drinkt en voldoende zout gebruikt, tenzij uw arts heeft geadviseerd dit niet te doen. Dit betekent minimaal 2 liter vocht per dag en extra zout toevoegen aan het eten.
- Vermijd overmatig alcoholgebruik.
- Zorg dat uw lichaam in goede conditie is, maar train niet overmatig.
Uw arts kan u uitleg geven als u iets niet begrijpt of als u aanvullende vragen hebt.
