Inhoud
De ziekte van Perthes (ook wel ziekte van Legg-Calvé-Perthes) is een aandoening aan de heupkop. De officiële Latijnse naam van deze ziekte luidt: morbus Legg-Calvé-Perthes en betekent letterlijk: Platte Heup. De ziekte is genoemd naar de orthopedische chirurgen Arthur Thorton Legg uit de VS, Jacques Calvé uit Frankrijk en George Clemens Perthes uit Duitsland die bijna gelijktijdig, in 1910, de ziekte 'ontdekten'.
Bij de ziekte van Perthes zijn er veel veranderingen aan de vorm van de heupkom. De patiënten met deze ziekte zijn meestal tussen de 3 en 13 jaar en de ziekte duurt 2 tot 5 jaar. Bij de ziekte van Perthes heeft de patiënt een verstoorde bloedvoorziening naar de kop van de heup. Hierbij is de bloedvoorziening een tijdje gestopt. De oorzaak hiervan is niet bekend. Het bot sterft langzaam af. Het dode bot wordt hierna opgenomen door het lichaam en tegelijkertijd wordt het bot ook weer opgebouwd. Het bot is in deze fases erg afgezwakt, hierdoor kan het inzakken. De mooie ronde vorm kan hierdoor verloren gaan. Dit veroorzaakt veel pijn.
Oorzaak
Perthes komt het meest voor bij jongens en vooral tussen de 5 en 10 jaar. De kinderen zijn soms wat kleiner dan normaal. Er zijn regio?s waar Perthes meer voorkomt maar dat is niet duidelijk aantoonbaar. De eigenlijke oorzaak is onbekend, maar er zijn wel een aantal factoren die een mogelijke oorzaak zouden kunnen zijn voor de ziekte.
Vaak wordt een verstoring in de bloedstolling als oorzaak aangewezen. Als reden van de klachten bij Perthes is het bijna zeker een verminderde of afwezige bloedvoorziening van de heupkop, andere factoren die wellicht een rol spelen zijn genen, leefomgeving, afwijkende groei en roken, maar de bewijzen dat deze invloed de oorzaak van de ziekte zouden kunnen zijn is niet bevestigd.
Symptomen
Als een kind last heeft van onderstaande klachten dan is het verstandig er een arts naar te laten kijken:
- Een pijnlijk gevoel in de heup;
- De heup kan maar matig worden bewogen;
- Pijn in de liesstreek;
- Pijn in de dij;
- Soms pijn in de knie;
- Het kind loopt vaak mank en dit wordt steeds erger;
- Door geforceerde bewegingen kunnen pijn en kramp ontstaan;
- Na verloop van tijd kan het aangedane been korter zijn dan het andere been.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld naar aanleiding van de verschijnselen en een lichamelijk onderzoek. Bij een lichamelijk onderzoek kan de arts vaststellen dat de beweeglijkheid van de heup verminderd is. Het probleem bij de ziekte is de (heup)kopmisvorming. Op röntgenfoto's van de heupen is de vervorming van de heup goed te zien.
Middels een MRI-scan wordt er een nauwkeurige foto gemaakt van organen en weefsels. Op een MRI-scan is de afwijking aan de heup in de eerste week al zichtbaar.
Een botscan laat de botafbraak en botaanmaak zien. Al weken tot maanden voordat er op de röntgenfoto wat te zien is, zie je op de botscan een verminderde botactiviteit.
Behandeling
Meestal is de beste behandeling bij Perthes het nemen van veel rust. Hierdoor kan het bot zich weer herstellen. Daarnaast zijn onderstaande behandelmethoden mogelijk:
- Tractie: d.m.v. gewichtjes de spieren en gewrichten uitrekken;
- Spreidbeugel: Hierdoor wordt de heup in zo?n houding geplaatst, dat de heupkop beter aangroeit;
- De patiënt moet een operatie ondergaan waarbij het bot bijvoorbeeld in de kom geplaatst wordt;
- Pandak plastiek: Bij deze operatie wordt de te platte heupkom vergroot door het aanbrengen van een extra stuk bot;
- Rolstoel/ krukken: Hierdoor wordt de heup minder belast;
- Met beugel lopen: Hierdoor wordt de heup in de goede houding geplaatst;
- Fysiotherapie: Hier leert de patiënt een juiste houding aan te nemen die het herstel van de heup bevordert.
