Inhoud

De traanzak is een kleine holte waarnaar tranen worden afgevoerd. Meestal is een ontsteking van de traanzak het gevolg van een verstopping van de traanbuis (de traanbuis loopt van de traanzak naar de neusholte). Een ontsteking van de traanzak kan plotseling optreden (acuut) of langere tijd voortduren (chronisch). De medische term voor een traanzak ontsteking (of een infectie van de traanzak) is dacryocystitis.

Acute ontsteking komt het meest voor op oudere leeftijd, maar kan ook bij baby's optreden als gevolg van een vertraagde opening van de traanbuis.

Oorzaak

Traanbuis infecties kunnen op elke leeftijd voorkomen maar komen het meest voor bij zuigelingen. Zuigelingen met dit probleem hebben een smallere drainagedoorgang die, naar mate ze ouder worden zal verbreden. De meeste kinderen ontgroeien het probleem rond de tijd dat ze 1 jaar oud zijn.

Bij volwassenen ligt de oorzaak in de afsluiting van de traanbuis. De veroorzaker is vaak een stafylokok. Op het slijmvlies van neus en ogen zijn standaard onschuldige bacteriën te vinden. Bij verstopte traanwegen hopen deze bacteriën zich door de verstopping op in de traanzak wat vervolgens leidt tot een infectie van de traanzak.

Symptomen

De symtomen van een acute dacryocystitis en een chronische dacryocystitis zijn niet gelijk.

Symptomen bij een acute dacryocystitis
Bij een acute infectie wordt het gebied rond de traanzak pijnlijk, rood en gezwollen. Het oog wordt rood en waterig en er komt pus uit. Bij lichte druk op de traanzak komt er door de opening in de binnenste ooghoek soms pus naar buiten. Vaak heeft de patiënt ook koorts. In de meeste gevallen is de infectie mild en verdwijnen de symptomen vanzelf. In sommige gevallen hoopt zich als gevolg van de infectie in de traanzak vocht op waardoor een grote, met vloeistof gevulde traanzak, een zogenaamde mucokèle ontstaat. Ook kan er een abces ontstaan dat uiteindelijk kan openbarsten.

Verschijnselen bij een chronische dacryocystitis
Bij een chronische dacryocystitis zijn er vooral klachten van een tranend oog of van een regelmatig terugkerende ontsteking van het oogbindvlies (conjunctivitis). Ter hoogte van de binnenste ooghoek kan een zwelling optreden waaruit bij druk viezigheid (slijm of pus) in de ooghoek tevoorschijn kan komen.

Diagnose

De diagnose wordt meestal gesteld op basis van de typische pijnlijke rode zwelling in de ooghoek aan de neuskant. Bij het onderzoek bekijkt de arts ook of de ontsteking zich beperkt tot de traanzak of dat er wellicht sprake is van uitbreiding van de infectie naar omringende gebieden. Pas wanneer de acute ontstekingsverschijnselen duidelijk voorbij zijn, kunnen testen gedaan worden om te beoordelen of de infectie daadwerkelijk verdwenen is.

Behandeling

Een acute infectie wordt met oraal of intraveneus toegediende antibiotica behandeld.

Het kan zinvol zijn om het betreffende gebied een paar keer per dag met warme kompressen te bedekken.

Pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen kunnen nodig zijn.

Als er een abces ontstaat kan dit chirurgisch worden geopend om op die manier de pus te laten weglopen. Bij chronische infecties kan de verstopte traanbuis met een sonde of chirurgisch worden opengemaakt.