Inhoud
Veel voorkomende stoornissen van de stem zijn heesheid en stemverlies. Dit kan een erg vervelend probleem zijn.
Spreken komt tot stand doordat tijdens het uitademen de lucht langs het strottenhoofd met de stembanden komt. De lucht doet de stembanden trillen waardoor geluid ontstaat dat door de mond wordt verfijnd.
Hypertone en hypotone heesheid
Er kunnen twee soorten heesheid worden onderscheiden: hypertone en hypotone heesheid.
Bij hypertone heesheid ondervindt de ademstroom teveel weerstand in de spleet van de stem. De stem wordt hard ingezet en de stembanden slaan met een klap dicht, glottisslag genaamd. Het gevolg is een persend en geknepen klinkend stemgeluid. Aan het eind van de dag kan dit tot een totaal verlies van de stem leiden.
Bij de hypotone heesheid is de stemspleet ten gevolge van spierverslapping niet volledig gesloten. Hierdoor wordt de stem zwak en is veel ademgeruis en wilde lucht hoorbaar.
Oorzaken
Er zijn verschillende oorzaken mogelijk voor heesheid:
- Een ontsteking van het strottenhoofd en de stembanden, laryngitis genoemd. De aandoening is vaak het gevolg van een infectie met het virus of de bacteriën die verkoudheid of een zere keel veroorzaken.
- Inhaleren of drinken van bepaalde stoffen zoals het inademen van tabaksrook, chemische stoffen of bepaalde medicatie (bijvoorbeeld bij astma of bronchitis) of het drinken van alcohol of cafeïne.
- Het forceren van de stem bijvoorbeeld bij schreeuwen, fluisteren of kuchen.
- Door stress kunnen strottenhoofdspieren gespannen raken of door een emotionele gebeurtenis kan iemand volledig stemloos (afonie) zijn.
- Afwijkingen van de stembanden door bijvoorbeeld keelontsteking, tumoren, poliepen of na een operatie als gevolg van de anesthesie. Hierdoor kan stembandverlamming optreden.
Behandeling
Het belangrijkst is dat de stem rust krijgt. Dat betekent de stem niet forceren en niet of weinig praten. Ga in ieder geval niet fluisteren, want dat leidt tot meer beschadiging. Het drinken van water en thee met honing of kamille kan verlichting bieden. Vermijd rokerige, droge of stoffige ruimtes. Wanneer zich veel slijm vormt in de keel kan stomen met heet water helpen. Probeer stress te vermijden en zorg voor voldoende rust. Tot slot kan het soms helpen om te gorgelen met zout water.
Wanneer de heesheid langer dan twee weken aanhoudt, is het raadzaam een arts te bezoeken.
