Inhoud
Blaaskanker is een vorm van kanker in de blaas. Jaarlijks wordt in Nederland bij ongeveer 5000 mensen blaaskanker vastgesteld. Deze ziekte treft ongeveer viermaal zoveel mannen als vrouwen en vooral mensen boven de zestig. Blaaskanker is de vierde meest voorkomende tumor bij mannen en de achtste bij vrouwen.
Bij blaaskanker is sprake van kwaadaardige cellen in de blaas. In 90% van de gevallen ontstaan deze in de slijmvlieswand van de blaas. Er is dan sprake van een urotheelceltumor of overgangsepitheelcarcinoom. Tumoren van de blaas kunnen ook goedaardig zijn; deze worden poliepen genoemd. De kans dat er sprake is van een goedaardige poliep is echter slechts ongeveer 5%.
Symptomen bij blaaskanker
Blaaskanker op tijd herkennen is belangrijk. Net als bij andere vormen van kanker zijn de overlevingskansen beter als de tumor in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld.
Bloed in de urine
Een relatief vroeg symptoom is bloed in de urine. Ga in dit geval altijd naar de huisarts. Het hoeft niet te betekenen dat je blaaskanker hebt; bloed in de urine kan ook het gevolg zijn van bijvoorbeeld antistollingsmedicatie.
Via eenvoudig laboratoriumonderzoek van de urine is de oorzaak gemakkelijk op te sporen.
Andere symptomen kunnen zijn:
- pijn bij het plassen.
- regelmatige blaasontsteking.
- pijn onderin de buik.
Bij deze klachten hoeft het niet direct om blaaskanker te gaan. Wel is het belangrijk de huisarts te raadplegen. Zeker als er bloed in de urine zit, is het belangrijk om onderzoek te laten doen.
Oorzaken van blaaskanker
Over de precieze oorzaken van blaaskanker is nog weinig bekend. Wel is duidelijk dat er enkele risicofactoren zijn die de kans op blaaskanker vergroten:
- Rokers hebben drie keer zoveel kans op blaaskanker als niet-rokers.
- Mensen die veelvuldig in aanraking zijn geweest met aromatische aminen, en dan vooral 2-naftylamine, 4-aminobiphenyl en benzidine, hebben ook een grotere kans op blaaskanker. Aromatische aminen zijn kankerverwekkende stoffen die voorheen veelvuldig werden gebruikt in onder andere de farmaceutische en rubberindustrie.
- Na langdurige irritatie, zoals bij een chronische infectie of blaasstenen, kunnen zich tumoren ontwikkelen.
- Er bestaat een (zeldzame) erfelijke vorm van blaaskanker. Hebben twee familieleden in de eerste lijn (dat wil zeggen vader, moeder, broer of zus) blaaskanker, dan is er sprake van een verhoogd risico. Na overleg met de huisarts kan eventueel een erfelijkheidsonderzoek worden uitgevoerd.
Behandeling van blaaskanker
Bij blaaskanker zijn er verschillende behandelingen mogelijk. Welke behandeling het beste is, hangt onder andere af van:
- het soort tumor
- de gradering van de tumor
- de lichamelijke conditie van de patiënt.
Vaak bestaat de behandeling uit een combinatie van:
- een operatie
- radiotherapie
- chemotherapie
Operatie
Bij de operatie wordt in de meeste gevallen de blaas geheel verwijderd. Hierna krijgt de patiënt een stoma. Dit is een zware operatie, waarvoor mensen met een slechte lichamelijke conditie niet in aanmerking komen.
Radiotherapie
- Inwendige radiotherapie wordt toegepast bij kleinere, plaatselijke tumoren. Hierbij wordt radioactief materiaal geïmplanteerd tijdens een operatie. De bestraling vindt van binnenuit plaats.
- Uitwendige radiotherapie kan zowel op de tumor als op eventuele uitzaaiingen worden gegeven. De straling komt uit een bestralingstoestel (lineaire versneller). De bestraling vindt van buitenaf plaats.
Chemotherapie
Chemotherapie is de behandeling van kanker met medicijnen. Als blaastumoren vaak terugkomen, kan via blaasspoelingen met een tumordodend middel worden geprobeerd deze te bestrijden. Ook blaastumoren die al zijn uitgezaaid, worden vaak met chemotherapie behandeld.
Leven met blaaskanker
Wanneer de diagnose blaaskanker is gesteld, verandert het leven van de patiënt in de meeste gevallen ingrijpend. Ondanks alle geboden professionele hulp vanuit het ziekenhuis en daarbuiten kan de patiënt met vragen blijven zitten. Voor die mensen is de patiëntenvereniging Waterloop opgericht. Waterloop brengt lotgenoten met elkaar in contact, informeert over blaas- en nierkanker, en behartigt de belangen van mensen die met deze vormen van kanker te maken krijgen.
- Cisplatine
- Doxorubicine
- Efudix
- Epirubicine
- Farmorubicine
- Fluorouracil
- Gemcitabine
- Gemzar
- Methotrexaat
- Pioglitazon
- Vinblastinesulfaat
